نگرش هاي شما به عنوان والد در تشديد مشكل لجبازي و نافرماني در كودكتان تاثير زيادي دارد. همه والدين در مورد فرزندان خود عقايد و نگرش هايي دارند. برخي از اين عقايد منطقي و سودمند و برخي ديگر غير منطقي و بيهوده هستند.عقايد منطقي، عقايدي هستند كه دليلي براي آن ها وجود دارد. انعطاف پذير هستند و منجر به بروز رفتارها و هيجانات متعادل و مناسب مي شوند.

عقايد غير منطقي عقايدي هستند كه دليلي براي آن ها وجود ندارد. انعطاف پذير و مطلق هستند،با جهان پيرامون خود هماهنگي ندارند، مانع دستيابي انساني به اهدافش مي گردند و در نهايت به بروز رفتارها وهيجانات نامناسب وناراحت كننده مي انجامند.

رفتار والدين احتمالآ مبتني بر تركيبي از عقايد منطقي و غير منطقي در مورد فرزندشان و رفتارهاي مقابله جويانه وي است. نگرش هاي منطقي و غير منطقي والدين،در حد وسط چهار طيف فكري كه در هر فردي وجود دارد، قرار مي گيرد. اين طيف ها عبارتند از :

۱- پرتوقعي- تفكر ترجيحي- بي توجهي
پرتوقعي نگرشي است كه به موجب آن يك پدر يا مادر به شكلي خدا گونه مي پندارد فرزند من و ديگران بايد به شكلي كه من مي خواهم رفتار كنند.اين طرز فكر بسيار خشك،بزرگ منشانه و غير منطقي است، زيرا هيچ قانوني در طبيعت وجود ندارد كه فرزند شما يا هر فرد ديگري را مجبور به رفتار مطابق دستور شما بكند. اين خود خواهي هيچ نقطه اي ندارد جز عصبانيت شما، زيرا كودك نافرمان در بسياري از مواقع قوانين اعلام شده توسط والدين را نقض خواهد كرد.

۲- احساس شكست خوردگي- احساس نگراني- بي احساسي.
احساس شكست خوردگي حالتي ذهني است كه به موجب آن پدر و مادر فكر مي كند. كارهاي فرزند من بسيار نا خوشايند، خيلي بد و بسيار نارا حت كننده است. رفتار هاي زشت او كاملآ مرا خرد كرده است . اين طرز فكر كاملآ غير منطقي است، زيرا كلمات بسيار نا خوشايند،خيلي بد وبسيار ناراحت كننده به اين معنا هستند كه چيزي ۱۰۰ درصد بد است، يعني بدتر از هر چيز بدي كه ممكن است براي يك فرد پيش بيايد.

اختلال نافرماني و لجبازي كودك
۳- عدم تحمل ناكامي- تحمل ناكامي- انكار ناكامي.
عدم تحمل ناكامي زماني رخ مي دهد كه والدين هنگام بروز مشكلات دست از تلاش ومبارزه بردارند وبخود بگويند، من بايد بي هيچ تلاش وكوششي از همكاري فرزندم برخوردار باشم چون اصلآ نمي توانم عدم همكاري او را تحمل كنم. فرزند من بايد خودش بداند كه رفتار صحيح چيست وهمان گونه عمل نمايد. اين طرز فكر باعث نا هماهنگي در رفتار والدين مي شود زيرا بعضي از آن ها معتقدند كه مجبورنيستند خود را به درد سر بياندازند و به سختي تلاش كنند تا به نتيجه برسند. اين طرز فكر والدين را از پيگيري هر برنامه اي جهت كمك به فرزند نافرمان باز مي دارد.

منبع:كانون مشاوران ايران-لجبازي كودك و نگرش هاي تربيتي نادرست

روش هايي براي كنترل كودك لجباز در اين مقاله فراهم شده است كه كمك زيادي به والدين مي كند. بسياري از والدين با اين سوال كه با كودك لجباز چگونه بايد رفتار كنند دست و پنجه نرم مي كنند. لجبازي در كودك يك مشكل متداول است، مخصوصا در كودكان سه تا پنج ساله و نوجوانان. اين مسئله قسمت طبيعي از رشد كودك است و در رفتارهايي مثل نافرماني از والدين، معلمان و ديگر بزرگترها نمود پيدا مي كند.

در دوره دبستان، آن هايي كه لجباز هستن بيشتر بهانه گيري مي كنند و هر چه شما مي خواهند انجام نمي دهند (يا بسيار كند انجام مي دهند)، تا اينكه از كوره در بروند، كه ويژگي بچه هاي كوچكتر است.

كودك ممكن است سعي داشته باشد كنترل خود را روي موقعيت نشان دهد يا استقلال خود را اعلام كند. شايد او در حال تست كردن محدوديت هايش و اقتدار شماست. يا شايد مي خواهد آنچه را دوست ندارد ابراز كند، مخصوصا وقتي شما به او مي گوييد مثلا اسباب بازي ها را جمع كن يا كارهايت را انجام بده.

چگونگي مديريت لجبازي در كودكان
در اين قسمت برخي نكات كاربردي و روش هايي براي كنترل كودك لجباز ارائه شده است:

۱. به دنبال دلائل ايجاد اين رفتار بگرديد
به دنبال دلائل و راه اندازهاي رفتار كودك بگرديد، و سعي كنيد رفتار لجبازي وي را زير نظر بگيريد. آيا الگويي وجود دارد؟ آيا چيزهاي خاصي هستند كه دوست ندارد يا نمي خواهد انجام دهد؟ آيا او زماني كه كودك لجباز مي شود كه مسائل گيج كننده هستند يا زماني كه عجله دارد؟

هم چنين، سعي كنيد در مورد قوانين و تكاليف منزل صريح باشيد، تا كودك بتواند آنها را دنبال كند. براي مثال، در كودكان پنج تا شش ساله تميز كردن كل اتاق كمي زياد است، و اگر همين كار را به صورت تكاليف خردتر دربياوريد شايد بهتر بتواند انجام دهد.

مثلا برداشتن اسباب بازي ها از روي زمين، يا كمك به شما در انجام آنها. زماني كه دليل را پيدا مي كنيد، مي توانيد قدم هاي لازم براي انطباق با موقعيت را برداريد و با مخالفت كمتري مواجه شويد. اين كار يكي از روش هايي براي كنترل كودك لجباز مي باشد كه بسيار موثر مي باشد.

روش هايي براي كنترل كودك لجباز
۲. فرزند خود را براي انجام كارهاي خوب آماده كنيد
سعي كنيد از موقعيت هايي كه كودك در آنها لجبازي نشان مي دهد يا رفتار بد دارد دوري كنيد. براي مثال، اگر برنامه زماني كودك بيش از حد پر باشد كودك باشد بداخلاق مي شود، سعي كنيد از برنامه ريزي براي كارهاي زياد بعد از مدرسه يا براي آخر هفته بپرهيزيد. اگر كودك شما از تغيير ناگهاني متنفر است، سعي كنيد بين فعاليت هاي يك وقت اضافي را منظور كنيد.

۳. طوري با كودك رفتار كنيد كه دوست داريد با شما رفتار شود
دقيقا مانند بزرگسالان، كودك شما كه با او به خوبي رفتار كرده ايد مي تواند آرام باشد.

ممكن است عصبي باشد يا احساس بي حوصلگي كند و نياز به ساعاتي آرامش داشته باشد. در مورد آنچه كودك بايد انجام دهد محكم باشيد اما با روشي نرم و دوستانه با او صحبت كنيد.

زماني كه الگوي خوبي از چگونگي ابراز يك عقيده يا مخالفت به روش محترمانه و عاشقانه هستيد، كودك شما نيز پيروي مي كند.

۴. از مزاياي مهارت كلامي كودك خود بهره بگيريد
والدين كودكان دبستاني يك مزيت را نسبت به والدين كودكان كم سن تر دارا هستند مخصوصا در مورد رفتارهايي مثل لجبازي: آنها مي توانند با كودك خود صحبت كنند. به آرامي با كودك خود صحبت كنيد و روي يك راه حل براي هر دو طرف كار كنيد. براي اين كار مي توانيد از مشاور كمك بگيريد تا روش هايي براي كنترل كودك لجباز به شما بياموزد و مهارت هاي كلامي لازم را به شما آموزش دهد.

۵. قوانين پايه را مشخص كنيد، روش هايي براي كنترل كودك لجباز
اطمينان حاصل كنيد كه كودك دقيقا مي داند كه چه كاري را بايد و چه كاري را نبايد انجام دهد.

براي مثال، اگر بد صحبت كردن با شما هنگام مشاجره يك تخطي قانوني در خانه شما محسوب مي شود، براي كودك مشخص كنيد كه اگر اين كار را انجام دهد عواقب بدي در پي خواهد داشت، و شانس دومي وجود ندارد. پيامد را آن چيزي انتخاب كنيد كه مي خواهيد روي دهد، مثلا عدم مشاهده تلويزيون در باقي روز يا انجام وظايفش در خانه.

بدين ترتيب او ياد مي گيرد كه خواسته هاي شما را ناديده نگيرد و اقتدار شما را دست كم نگيرد.

منبع:كانون مشاوران ايران-روش هايي براي كنترل كودك لجباز | ۱۲ درمان معجزه آسا